Maand: april 2023
Prijsknallers
Hier zijn geen prijsknallers zoals Jumbo, AH of Dirk, of de Spaanse versie daarvan. Zelfs geen Lidl of Aldi. Die laatste twee zijn overigens wel op de buureilanden te vinden, maar hier niet. Hier heeft de Spar vrijwel alle supermarkten in handen, al is in de hoofd”stad” een redelijke Hiperdino te vinden. Verder doen we het met lokale winkeltjes en kraampjes. En daarin liggen producten van het seizoen: op dit moment is de witte kool slechts €0,79 per kilo. Het is een groente waarbij je wat creativiteit moet gebruiken maar je kan er veel kanten mee op.
Dus maakte ik afgelopen week – na een gezellig kletspraatje met buurvrouw C die mij een potje atjar tjampoer toeschoof – zélf maar weer eens dit lekkere goedje. Ik was alweer bijna vergeten hoe lekker het is en hoe veelzijdig je het kan gebruiken.
Ik wilde 800 gram droog gewogen groenten gebruiken. De halve witte kool woog ruim een kilo. Schutbladeren eraf en met een scherp mesje sneed ik de harde kern eruit. Het was iets meer dan 700 gram. In de koelkast vond ik twee winterwortels (ook die teelt men hier naar hartenlust!), die konden er ook wel bij. Kom je qua witte kool op minder gewicht uit, kan je het aanvullen met wortels, bloemkool of paprika.
Ik waste 8 lege (jam)potjes met schroefdeksel schoon in kokend heet water en liet ze drogen op een schone doek, daarmee zou ik het wel redden schatte ik in. Daarna maakte ik een mengsel van:
- 500 cc water
- 500 cc azijn (ik had nog appelazijn staan, zal vast goed zijn)
- 350 gram suiker
- 1,5 eetlepel kurkuma
Dit ging allemaal in een pan en bracht ik zachtjes aan de kook. Ondertussen sneed ik met een gekarteld mes de witte kool in flinterdunne reepjes. Ja, het kan ook met een mandoline of schaaf. De wortels raspte ik grof.
In de lege potjes deel ik eerst:
- 3 peperkorrels
- een half laurierblad
- een kwart theelepel karwijzaad
- mespunt gedroogde dille
- 1 kruidnagel
Daarbovenop ging de gesneden kool tot een centimeter onder de rand. Ik drukte het stevig aan en vulde op die manier 6 potjes en goot het kokende water/azijn mengsel erin. Dekseltjes erop draaien en even omgekeerd op de theedoek (makkelijke manier om te zien of alle sluitingen ook echt nog werken).
Dan een grote brede pan met lauw water vullen en de warme potjes erin zetten. Aanvullen met water tot alle potjes onder staan en het geheel tot tegen het kookpunt brengen. Na 20 minuten het vuur uit, het water afgieten en de potjes op een theedoek laten afkoelen. Controleer als alles afgekoeld is, of je potjes vacuum zijn. Dit voel je aan het deksel: als je deze nog in kan drukken waardoor het deksel “plopt” dan zijn ze niet vacuüm. Zo’n potje hoef je niet weg te gooien, maar zet je in de koelkast en gebruik je als eerste, binnen een paar dagen.
Natuurlijk kan je voor een paar euro Atjar Tjampoer in de supermarkt kopen. Maar zelf maken is toch veel leuker? En je weet precies wat er in zit!
Blauwpaarse bloemen
De weg naar huis is ná de stuwmeren, eentje van veel bochten en wordt dan ook een stukje smaller. Soms is het een beetje passen en meten als je een tegenligger treft. De één rijdt een stukje achteruit, of de ander blijft wat verderop wachten want de weg heeft op regelmatige plekken een breder stukje. Gelukkig is het vrijwel altijd “bestemmingsverkeer” – de weg is doodlopend. Door alle bochtjes kan je niet ver vooruit kijken maar bij elke bocht zie je wel een glimp van ons gehuchtje en dat komt na elke bocht dichterbij.
Het gehuchtje telt nog geen tien woningen, waarvan je tussen het groen soms stukjes ziet, maar de zijkant van ons huisje kan je al van verre zien als een klein wit vlakje tegen de berg aan. Nu het voorjaar is en alles in bloei staat, zien we van verre een grote “dot” blauwpaars aan de rechterkant van het witte vlakje. Het is een Palissander die in bloei staat, in de tuin van de buurman. Een boom die ik nog nooit in het echt had gezien, al weet ik dat palissanderhout heel mooi is.
Tegen het blauwe avondlicht is de blauwpaarse kleur bijna onwerkelijk!
De bloemen met een wit hartje zijn onweerstaanbaar voor hommels en bijen!
Ik snap wel dat het van ´s morgens vroeg tot ´s avonds laat zoemt in en om deze bijzonder boom: zelfs rondom ons huis ruikt het heerlijk naar de bloesem van de Palissanderboom!
Even doorbuffelen
Als je al een poosje meeleest, weet je dat ik regelmatig sta te rommelen in de keuken. Eind januari deelde ik allerlei tips om zuiniger en efficiënter te koken. In het laatste stukje van dat blog schreef ik dat ik vaak voor meerdere dagen tegelijk kook en dat het helemaal geen probleem is om twee dagen hetzelfde te eten. Het is vaak de tweede dag (zuurkool, macaroni of nasi) vaak nóg iets lekkerder!
Koken voor meerdere dagen is hip. Het heeft zelfs een hippe naam: Batch koken. Het scheelt tijd door de week, je hebt over het algemeen minder voedselverspilling en – ik kan alleen voor mezelf spreken – ik verwerk de restjes uit de koelkast die anders een eigen leven gaan leiden in een stil hoekje. Een boodschappenlijstje maak ik op basis van de inhoud van de koelkast en fruitschaal. Wat moet op, of verwerkt worden?
Dat koken voor meerdere dagen doe ik vaak in het weekend. Zaterdags gaat de winkel om 14:00 uur dicht en dan begint voor ons het weekend. Op weg naar huis komen we langs “de grootste” supermarkt van het eiland waar ik met mijn lijstje door de gangen sjees voor de laatste boodschappen. Groenten en fruit komen van een lokaal klein groenteboertje of haal ik uit eigen tuin.
Sinds we hier wonen, probeer ik zoveel mogelijk puur te koken. Dus geen pakjes en zakjes (zout!) maar vers, met kruiden en met producten van de eilanden. Natuurlijk hebben we culinaire uitstapjes met Indische kruiden die opgestuurd worden uit Nederland, of lekkere snoeperij waar we echt heerlijk van genieten, maar over het algemeen eten we met producten uit de buurt. Melk komt van een buureiland (hier houdt men geen koeien) en groenten komt van eigen tuin of van een lokaal klein groenteboertje. Wat niet rijp is, heeft hij simpelweg niet. Bij hem geen aardbeien in de winter of mango’s in het voorjaar. Maar wel prachtige nieuwe uien, zongestoofde tomaten, knapperige bloemkool, smakelijke komkommertjes, macademia noten in de bolster, suikerzoete vijgen en nog veel meer lekkers. Maar alleen als het de tijd is.
Natuurlijk worden er ook groenten en fruit ingevlogen vanuit het vasteland van Spanje of van veel verder weg, maar je merkt het meteen in prijs en vaak ook in smaak. Te vroeg geplukt, te lang op transport. Laat maar. En dan de belasting voor natuur en milieu om het van overzee te laten komen….
Enfin, vanmorgen (zondag) stond ik dus na een relaxed ontbijtje op het terras in de keuken en maakte ik een vegetarische basis voor nasi (met uien, prei, winterwortel en knoflook) voor drie dagen. Eén maaltijd zal in een ziplock zak in de vriezer verdwijnen, voor een week met minder tijd. Toen volgde een grote pan pilav met gehakt in plaats van kip. De pilav is goed gevuld met uien, rode paprika, champignons, prei uit de tuin en knoflook. Ondertussen liet ik een flinke hoeveelheid rijst garen in mijn hooimiep. De overgebleven stukjes groenten kookte ik gaar en pureer ik: de basis voor een uiensoep. Met een paar zelfgebakken wraps, een restje pilav en een kropje sla uit de tuin zijn de maaltijden voor deze week dus helemaal klaar. Het is even buffelen maar wij hoeven ons deze week niet meer af te vragen “wat eten we vandaag?”
Geloof het of niet… zelfs boerenkool wordt hier geteeld. Het is oogstklaar in de zomer en wordt in soep gebruikt. Ik gooi het lekker in de vriezer en maak er later een oer Hollandse stamppot van!